ကြၽန္ ေတာ္ တို႕ ႏွင့္ ေဖာင္း ပြ မႈ မ်ား

ေဖာင္း ပြ မႈ လို႕ ေခၚ တဲ့ inflation ဆို တာအ ရာ ေကာင္း တဲ့ အ ရာ ေတာ့ မ ဟုတ္ ပါ ဘူ:။ ဒါ ကို လဲ ကြၽန္ ေတာ္ တို႕ ျမန္ မာ လူ ငယ္ မ်ား သိ ၾက မွာ ပါ ဘာ ေၾကာင့္ လဲ လို႕ ေမး ခြန္း ထုတ္ ႏိုင္ ပါ တယ္။ ရွင္း ပါ တယ္လဲ ဒီ ေဖာင္း ပြ မႈ ရဲ့ မုန္ တိုင္း ၾကား မွာ ကြၽန္ ေတာ္ တို႕ ေတြ အား လုံး ေန႕ စဥ္ ဘ ဝ ရပ္ တည္ ေရ: အ တြက္ ရုန္း ကန္ ေန ၾက ရ တာ အ ေတာ္ ကို ၾကာ ခဲ့ ပါ ျပီ။ ဗင္ ကား တစ္ စီ: ငါး သိန္ : ေခတ္ မွာ ကြၽန္ ေတာ္ ေမြ: တယ္ ၂၀၁၁ စက္ တင္ ဘာ လ ကား ေဟာင္း မ်ား လဲ လည္ ေရ: အ စီ အ စဥ္ မ တိုင္ မီအ ထိ ဒီ ဗင္ ကား ကို သိန္: ၂၀၀ ေက်ာ္ ေပးဝယ္ ေန က် ရ တယ္ ဒါ ကို ၾကီ: မား ေသာ ေဖာင္း ပြ မႈ Hyperinflation လို႕ ေခၚ ရင္ လြန္ မယ္ မ ထင္ ပါ။ (ယခု ယင္း ဗင္ ကား မ်ား သိန္: ၁၂၀ ေလာက္ ရွိ မည္ ဟု ထင္ ပါ သည္)။
ႏိုင္ ငံ တ ကာ စီ: ပြါး ေရး ပ ညာ ရွင္ မ်ား ရဲ့ အ ဆို အ ရ ေယ ဘူ ယ် အာ: ျဖင့္ ေဖာင္း ပြ မႈ ၆ မ်ိဳး ရွိ တယ္ သိ ရ ပါ တယ္ ဒီ အ ေၾကာင္း ကို ဆ ရာ ေမာင္ စူ: စမ္: က ဓ နမဂၢဇင္း မွာ ၁၉၉၃ ဧ ျပီ လ ထုတ္ မွာ ေရ: သား ေဖာ္ ျပ ခဲ့ ျပီ: ပါ ျပီ ။ အ ဒီ အ ခ်ိန္ ေလာက္ တုံး က ေစာေစာ က ေျပာ တဲ့ Hyperinflation stage ကို မ ေရာက္ ေသး တဲ့ အ ေျခ အ ေန တ ခု မွာ ပါ။ ေဖာင္း ပြ မႈ ၆ မ်ိဳး ကို ဆက္ ပါ မယ္။

၁။ Demand inflation လို႕ ေခၚ တဲ့ ဝယ္ လို အာ: ေဖာင္း ပြ မႈ ( နည္း ပါး တဲ့ ကုန္ ပစၥည္: ေတြ ေနာက္ ကို ေငြ ေၾကး အ လံု: အ ရင္း နဲ႕ လိုက္ ေန ရ တဲ့ ေဖာင္း ပြ မႈ မ်ိဳး )

၂။ Cost inflation ေခၚ တဲ့ စရိတ္ ေဖာင္း ပြ မႈ ( ကုန္ ပစၥည္: ေစ်း ႏွုန္း ေတြ တတ္ ေတာ့ လုပ္ ခ စ ရိတ္ ေတြ တတ္ အ ျပန္ အ လွန္ အာ: ျဖင့္ လုပ္ ခ စ ရိတ္ ေတြ တတ္ ေတာ့ ကုန္ ပစၥည္: ေစ်း ႏွုန္း ေတြ ပါ ေရာ ေရာင္ ျပီ: တတ္ တဲ့ ေဖာင္း ပြ မႈ မ်ိဳး)

၃။ Bottleneck inflation လို႕ ေခၚ တဲ့ ကုန္ စည္ စီ: ဆင္း မႈ အာ: နည္း မႈ ေၾကာင့္ ျဖစ္ တဲ့ ေဖာင္း ပြ မႈ ( ကုန္ ထုတ္ လုပ္ မႈ ဒါ မွ မ ဟုတ္ ကုန္ စည္ စီ: ဆင္း မႈ နဲ႕ ျဖန္႕ ျဖဴ : မႈ တို႕ အာ: နဲ ျခင္း ျပတ္ လပ္ ျခင္း တို႕ ေၾကာင့္ ရွား ပါး မႈ ျဖစ္ ၍ ေပၚ ေပါက္ လာ ေသာ ေဖာင္း ပြ မႈ မ်ိဳး)

၄။ Import price inflation သို႕ မ ဟုတ္ သြင္: ကုန္ႏွုန္း ေဖာင္း ပြ မႈ ( ျပည္ ပ မွ မွာ ယူ တင္ သြင္း လာ တဲ့ ကုန္ ပစၥည္: ေစ်: ႏွင့္ အ ေထြေထြ စ ရိတ္ ေစ်: တတ္ ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ ေပၚ လာ တဲ့ အ က်ိဳး ဆက္ ေဖာင္း ပြ မႈ မ်ိဳး။ ထို ကဲ့ သို႕ သြင္: ကုန္ႏွုန္း တတ္ ေသာ အ ခါ လူ သုံး ကုန္ ပစၥည္:မ်ား၊ ျပည္ ပသြင္း ကုန္ အ သုံး ခ် ထုတ္ လုပ္ ရ မည့္ ကုန္ပစၥည္: မ်ား အ ျပင္ အ ျခား ဆက္စပ္ ကုန္ စည္ မ်ား ေစ်း တတ္ ၾက သည္)

၅။ Exchange rate caused inflation ဒါ မွ မ ဟုတ္ ႏိုင္ ငံ ျခား ေငြ လဲ လွယ္ ေရး ႏွုန္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ သည့္ ေဖာင္း ပြ ( ကိုယ့္ ႏိုင္ ငံ ေငြ ေစ်း က် လွ်င္ အ ျခား ႏိုင္ ငံ မွ ဝယ္ ယူ ရ ေသာ import price တတ္ တတ္ ပါ တယ္ ဤ သို႕ တတ္ ပါ က ျပည္ တြင္း ၌ ဆက္စပ္ ကုန္ စည္ မ်ား ႏွင့္ အ ျခား ကုန္ စည္ မ်ား ပါ လိုက္ တတ္ ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ လာ တဲ့ ေဖာင္း ပြ မႈ မ်ိဳး )

၆။ interest inflation လို႕ ေခၚ တဲ့ အ တိုး ႏွုန္း ေဖာင္း ပြ မႈ ( ႏိုင္ ငံ တ ႏိုင္ ငံ မွာ အ တိုး ႏွုန္း ၾကီး ေန ပါ က ႏိုင္ ငံ တြင္း ေစ်း ႏွုန္း မ်ား တတ္ ေအာင္ အ ခြင့္ အ လမ္: ဖြင့္ ေပး ေန သ လို ျဖစ္ ေအာင္ ဖန္ တီ: ေသာ ေဖာင္း ပြ မႈ မ်ိဳး)

ေဖာင္း ပြ မႈ ဆို တာ ယ ေန႕ ကမ႓ာ့ ႏိုင္ ငံ အ ေတာ္ မ်ား မ်ား ရင္ ဆိုင္ ေန ရ တဲ့ ျပသနာ တ ခု ပါ။ တ ခ်ိဳ႕ ႏိုင္ ငံ ေတြ ဆို တ မ်ိဳး ဒါ မ မ ဟုတ္ သုံး ေလး မ်ိဳး ေလာက္ ပိုင္ ဆိုင္ ထား တတ္ က် ပါ တယ္ ။ ဒီ မွာ ကြၽန္ ေတာ္ ေဆြး ေႏြး discussion လုပ္ ျခင္ တာ က " ကြၽန္ ေတာ္ တို႕ ႏိုင္ ငံ ျမန္ မာ ျပည္ ေရာ ယ ခု လက္ ရွိ ေဖာင္း ပြ မႈ အ မ်ိဳး အ စား ေတြ ထဲ က ဘယ္ ႏွ မ်ိဳး မ်ား ပိုင္ ဆိုင္ ေန ျပီ လဲ ဒီ ေဖာင္း ပြ မႈ ေတြ ကို ေရာ ကြၽန္
ေတာ္ တို႕ လူ ငယ္ ေတြ ဘက္ က ဘ လို ပူ:ေပါင္း ေျဖ ရွင္း ၾက မ လဲ Brainstorm လုပ္ တဲ့ အ ေန နဲ႕ အ ျပဳ သ ေဘာ ေဆာင္ ျပီ: ေဆြး ေႏြး ဖို႕ ဖိတ္ ေခၚ ပါ တယ္။